بررسی نمادها در شعر پایداری لبنان با تکیه بر اشعار محمدعلی شمس الدین

نماد، از نظر لغوی به معنای اظهار و بیان نمودن غرض و ابزاری دارای ارزش های فرهنگی است و شاعر آن را به خدمت می گیرد تا منظور خویش را از طریق آن بهتر بیان کند. نمادها امروزه، در ادبیات اهمیت ویژه ای یافته اند . آن ها انواع گوناگونی دارند و بکارگیری آن نزد شاعران مختلف، متفاوت است. استفاده از نماد در شعر به شاعر فرصت می دهد تا آن چه را که از دیده ی دیگران نهان مانده، هوشمندانه از درون پدیده ها بیرون کشیده و به آن لباس رمز و سمبل بپوشاند. نماد در ادبیات معاصر عربی به ویژه در شعر پایداری نقش برجسته ای ایفا می کند، از آن جا که اصطلاحات و واژگان نمادین کاربرد وسیعی در اشعار شاعران پایداری یافته اند، شاعران فلسطینی و لبنانی تحت تأثیر بحران های سیاسی و اجتماعی سرزمین اشغالی و تجاوزات رژیم صهیونیستی به بیان نمادین رنج ها و رویارویی ها پرداخته اند. محمد علی شمس الدین از جمله شاعران پایداری لبنان به نسل سوم شاعران دهه هفتاد که به شاعران جنوب معروف هستند، تعلق دارد. شعر او سرشار از نمادهای دینی، تاریخی، صوفی و غربی است و شاعر با استفاده از آن ها به بیان سیمای جامعه و سرزمین درگیر جنگ داخلی پرداخته و مرگ و ویرانی ای را که رژیم صهیونیستی در لبنان ایجاد نموده، ترسیم می نماید. افزون بر آن که وی با استفاده از نمادهای دینی، مردم را به پایداری و استقامت تا پیروزی دعوت می کند. این پژوهش در صدد است به بررسی نمادها در اشعار محمد علی شمس الدین که در دو مجلد به چاپ رسیده، به روش توصیفی – تحلیلی بپردازد. مهم ترین نتیجه پژوهش کاربرد فنی انواع نماد در شعر شمس الدین و امتیاز ویژه ی اشعار وی در بهره مندی از نمادهای شیعی است .